Een duistere periode: Pol Pot en de Rode Khmer (1975-1978)

Begin april 1975 trok de Rode Khmer Phnom Penh binnen. Saloth Sar, beter bekend als Pol Pot (een zelfbedachte bijnaam die staat voor ‘politique potentielle’). Tijdens zijn heerschappij stelde hij het agrarisch socialisme in, waardoor hij stadsbewoners dwong te verhuizen naar het platteland om op collectieve boerderijen te werken en dwangarbeid te verrichten. Werkdagen van 14 tot 16 uur, 7 dagen per week onder een slavendrijvers regime met een minimaal rantsoen werden de nieuwe norm. Steden moesten verdwijnen en iedereen moest boer worden. Geld, onderwijs, godsdienst en privébezit werden afgeschaft. Persoonlijke eigendommen diende men dus achter te laten of werden ingenomen. De communistische leer werd gecombineerd met een Spartaanse "back to basics"-ideologie. Steden werden door de van het platteland afkomstige Rode Khmer als "slecht" bestempeld, evenals intellectuelen van wie velen bovendien voor Lon Nols regime hadden gewerkt. Veel mensen (monniken, leerkrachten, artsen, ambtenaren, militairen, intellectuelen) werden geëxecuteerd, vaak zonder enige reden of voor lichte vergrijpen. Het dragen van een bril of van nette (burgerlijke) kleding, of het in bezit hebben van een (buitenlands) boek, of kennis van een vreemde taal was voldoende reden voor executie. De familie werd afgeschaft. Slechts "Angkar" (de partij) bepaalde wie zich met wie mocht voortplanten en voedde de kinderen die hieruit voortkwamen op. Zelfs woorden als "vader" en "moeder" mochten niet meer gebruikt worden. Voedsel mocht slechts collectief worden genuttigd tijdens maaltijden in de eetzaal. Zelfs het verzamelen van fruit was verboden omdat dat "egocentrisch" zou zijn, al het fruit behoorde immers toe aan "Angkar". Inkrimping van rantsoenen of iemand een maaltijd geheel ontzeggen was een populaire straf die vaak tot gevolg had dat men te ziek werd om te werken, helemaal niets meer kreeg en ten slotte overleed. Achterdocht en verraad waren overlevingsmechanismen tussen de burgers onderling en binnen de Rode Khmer. De gecombineerde effecten van dwangarbeid, ondervoeding, slechte medische zorg en executies resulteerden in de dood van ongeveer 20% van de Cambodjaanse bevolking. In totaal zijn naar schatting ruim 2 miljoen mensen gestorven onder Pol Pot’s leiderschap.

Terug